Chuyển đến nội dung chính

Hướng dẫn cách kiểm tra 1 hộp số Gearbox

Tác giả: Jane Muller ; Robert Errichello 
Thanh Sơn biên dịch (7/2023)
Theo Machinery Lubrication

Mặc dù trong nhiều trường hợp nên kiểm tra hộp số toàn diện tại chỗ, nhưng có thể có những khó khăn làm hạn chế phạm vi kiểm tra như: chi phí, thời gian, khả năng tiếp cận và nhân viên có trình độ.

Ban quản lý có thể coi chi phí và thời gian ngừng máy là thách thức lớn, nhưng về lâu dài, việc phát hiện ra sự cố ở giai đoạn sớm nhất có thể tiết kiệm thời gian và tiền bạc. Mặc dù, có vẻ như quá khó để thực hiện kiểm tra hộp số toàn diện, nhưng việc kiểm tra trực quan đơn giản vết tiếp xúc của bánh răng thông qua cửa kiểm tra, có thể ngăn ngừa những hư hỏng nghiêm trọng trong tương lai. Nếu không có chuyên gia kiểm tra nội bộ, có thể thuê chuyên gia ngoài để thực hiện kiểm tra và đào tạo nhân viên.

Vượt qua các hạn chế để cho phép kiểm tra có thể giúp kéo dài tuổi thọ hộp số và tránh hỏng hóc nghiêm trọng. Điều này có thể tiết kiệm thời gian, tiền bạc, tránh thương tích cho nhân viên và hư hỏng thiết bị liền kề.

Bài viết này mô tả các thiết bị và kỹ thuật cần thiết để thực hiện kiểm tra hộp số tại chỗ.

1-Chuẩn bị

Trước khi bắt đầu kiểm tra, hãy chuẩn bị một biểu mẫu kiểm tra để ghi lại những quan sát của bạn. Nó nên được thiết kế cho ứng dụng cụ thể của bạn. Tiếp theo, lắp ráp các thiết bị cần thiết.

2-Giữ vệ sinh tốt là điều cần thiết

Có một số nguồn gây nhiễm bẩn cho hộp số, bao gồm cả những nguồn được tích hợp sẵn, được tạo ra bên trong, xâm nhập và đi vào hộp số trong quá trình bảo trì. Nhiều hộp số hoạt động trong môi trường bụi bẩn. Do đó, nên sử dụng các phương pháp vệ sinh tốt trong quá trình kiểm tra. Các khu vực xung quanh cửa nhìn kiểm tra trên vỏ hộp số và các lỗ mở khác phải được làm sạch trước khi chúng được mở ra.

Nhân viên kiểm tra nên cẩn thận để không làm rơi bất cứ thứ gì vào hộp số. Các túi áo nên để trống và các dụng cụ nên được cất trong thắt lưng dụng cụ (tool belt). Các cổng trên vỏ hộp số không bao giờ được để mở trong thời gian nghỉ giữa ca làm và phải được đóng lại và bảo đảm an toàn sau khi kiểm tra xong.

3-Kiểm tra trực quan (Walkaround Visual inspection)

Bạn nên tiến hành kiểm tra bên ngoài kỹ lưỡng trước khi mở cửa nhìn để kiểm tra hộp số. Sử dụng biểu mẫu kiểm tra để ghi lại dữ liệu quan trọng nếu không sẽ bị mất sau khi hoàn tất quá trình vệ sinh. Ví dụ, trước khi làm sạch bên ngoài hộp số, hãy kiểm tra xem có dấu hiệu quá nhiệt, ăn mòn, nhiễm bẩn, rò rỉ dầu và hư hỏng không.

Đo mô-men xoắn siết chặt của các ốc vít của các kết cấu chịu tải trọng lớn, chẳng hạn như bu lông cánh tay đòn mô men xoắn (Torque arm). Tìm bằng chứng về sự dịch chuyển, bao gồm vết sơn bị nứt hoặc ăn mòn ở các mặt lắp ráp kết cấu. Lưu ý tình trạng của các chốt và kiểm tra các bề mặt chịu tải của các bộ phận xem có bị ăn mòn hay các dấu hiệu chuyển động khác không.

4-Theo dõi quá nhiệt (overheating)

Sau đây là những dấu hiệu quá nhiệt:
Khói từ trục, phớt làm kín trục hoặc ống thở.

Sơn bị đổi màu hoặc cháy trên vỏ.

Nước phun vào vỏ hoặc trục bay hơi nhanh, sôi hoặc kêu răng rắc

Màu quá nhiệt trên bề mặt không sơn

Các chi tiết bằng nhựa bị nóng chảy như các nút bịt khi vận chuyển

Kính quan sát 
hoặc que thăm cho thấy mức dầu thấp 
Dầu sẫm màu trong kính quan sát hoặc trên que thăm

Có bọt trong kính quan sát mức dầu

Có nước trong kính quan sát dầu hoặc có cặn bẩn trên lõi lọc (có thể cho thấy bộ làm mát dầu bị hỏng)

Mảnh vụn kim loại (metal chip) bị hút trên đầu hút bằng từ tính (magnetic plug), đầu dò mảnh kim loại hoặc bộ lọc (có thể cho thấy bánh răng hoặc ổ trục bị hư hỏng do quá nhiệt gây ra).

5-Phương pháp kiểm tra hộp số (Methods for Inspecting a Gearbox)

Kiểm tra trực quan (Visual walkaround)
Kiểm tra trực quan qua các cửa kiểm tra (inspection ports)
Kiểm tra bằng ống nội soi (borescope inspection)
Đo nhiệt độ: bằng nhiệt kế (thermometers), Đầu dò nhiệt độ bằng điện trở (RTD), camera hồng ngoại (thermography)
Đo áp suất dầu.
Đo âm thanh và độ rung.
Kiểm tra các phần tử bộ lọc 
Kiểm tra bộ thu mảnh vụn bằng từ tính
Phân tích tại chỗ dầu bôi trơn
Phân tích chất bôi trơn trong phòng thí nghiệm
Kiểm tra bằng hạt từ tính (MT) các bánh răng
Kiểm tra bằng chất thấm thẩm thấu (PT) các bánh răng
Hồ sơ về tình trạng thiết bị: được ghi chép lại
bản vẽ, ảnh chụp, các mẫu tiếp xúc răng.

 Để giúp bạn phát hiện quá nhiệt, hãy sử dụng checklist kiểm tra sau:

-Kiểm tra bằng mắt thường bên ngoài hộp số xem có dấu hiệu quá nhiệt không.
-Ghi lại nhiệt độ từ nhiệt kế của hộp số, cặp nhiệt điện hoặc đầu dò nhiệt độ điện trở (RTD).
-Đo nhiệt độ bể chứa dầu.
-Đối với các hệ thống bơm cấp dầu có bộ làm mát dầu, hãy đo nhiệt độ ở đầu vào và đầu ra của dầu hộp số, cũng như đầu vào và đầu ra của nước làm mát.
-Ước tính nhiệt độ vỏ hộp số và trục bằng cách sử dụng bình xịt nước.
-Kiểm tra nhiệt độ vỏ hộp số (sơ bộ) bằng cách chạm vào vỏ máy bằng lòng bàn tay và sử dụng sơn/bút màu/miếng dán thay đổi màu theo nhiệt độ hoặc sử dụng 1 đầu dò nhiệt kế kỹ thuật số.
-Kiểm tra nhiệt độ vỏ hộp số bằng nhiệt kế hồng ngoại hoặc camera chụp ảnh hồng ngoại.
-Phân tích dầu hộp số để tìm các dấu hiệu oxy hóa hoặc xuống cấp do nhiệt bằng cách sử dụng các thử nghiệm tại chỗ và trong phòng thí nghiệm.
-Phân tích dầu hộp số bằng cách sử dụng máy đếm hạt, phân tích quang phổ và ferrography để phát hiện các mảnh vụn mài mòn (wear debris). Ghi chú: Ferrography là một phương pháp phân tích dầu được sử dụng để kiểm tra mức độ nghiêm trọng và cơ chế mài mòn trong máy móc. Điều này đạt được bằng cách tách các mảnh vụn kim loại khỏi dầu bôi trơn bằng cách sử dụng từ trường với một dụng cụ gọi là ferrograph, kết quả sau đó được kiểm tra bằng kính hiển vi.
-Kiểm tra các bộ phận bên trong hộp số thông qua các cổng kiểm tra xem có dấu hiệu quá nhiệt, lệch tâm trục, khe hở mặt răng (backlash) không đủ, khe hở ổ chặn không đủ (endplay) hoặc quá trình oxy hóa dầu.
-Đo âm thanh và độ rung của hộp số và so sánh với giới hạn cho phép.

6-Kiểm tra ống thở/thông hơi (Breather)

Ống thở phải được đặt ở nơi sạch sẽ, không có áp suất, cách xa các chất gây ô nhiễm. Nó nên bao gồm một bộ lọc và chất hút ẩm để ngăn chặn sự xâm nhập của bụi và nước. Ngoài ra, đảm bảo rằng ống thở được che chắn khỏi nước trong quá trình rửa.

7-Kiểm tra phớt làm kín trục (Shaft seal)

Tìm rò rỉ dầu ở các phớt làm kín trục. Nếu có dấu hiệu rò rỉ dầu, các phớt làm kín có thể cho phép bụi và nước xâm nhập. Nếu hộp số có vòng đệm kiểu mê cung/khuất khúc (labyrinth seal) , hộp số phải có vòng đệm bên ngoài như vòng chữ V để ngăn chặn sự xâm nhập của chất gây ô nhiễm.

8-Kiểm tra các mặt bích lắp ráp (Structural Interfaces)

Hình 1 dưới, cho thấy lớp sơn bị nứt tại một giao diện, điều này cho thấy có sự dịch chuyển. Hướng 45 độ của các vết nứt cho thấy thành phần bên phải di chuyển xuống dưới so với thành phần bên trái.

Hình 1. Vết nứt sơn tại mặt giao nhau giữa cánh tay đòn mômen xoắn (torqe arm) cho thấy sự dịch chuyển
(a). Hướng 45 độ của các vết nứt
(b) cho thấy thành phần bên phải di chuyển xuống dưới so với thành phần bên trái.
Ghi chú:
Cánh tay đòn mô men xoắn (Torque Arm): Đối với hộp số được gắn trực tiếp vào trục truyền động của động cơ điện mà không có bệ đỡ bên ngoài nào khác, cần có một cánh tay đòn mô-men xoắn (Torque Arm) được gắn vào nó. Cánh tay đòn mô-men xoắn là một liên kết kết nối giữa hộp số vào một điểm cố định, nhằm chống lại mô-men xoắn do hộp số tạo ra, truyền mô-men xoắn phản lại do hộp số tạo ra và ngăn chặn sự quay ngược của hộp số trong quá trình vận hành.

9-Kiểm tra qua cửa nhìn (Inspection Ports)

Kiểm tra nắp cửa nhìn và xác định xem tất cả các bu lông đã được siết chặt và nắp được làm kín đúng cách hay có rò rỉ dầu. Chỉ những người có trình độ chuyên môn mới được phép mở cửa nhìn để kiểm tra. Trong một số trường hợp, cần phải bảo vệ các cửa nhìn bằng khóa móc để tăng cường bảo vệ.

Làm sạch nắp cửa kiểm tra và khu vực xung quanh. Tháo nắp, cẩn thận để không làm nhiễm bẩn bên trong hộp số. Đếm các bu-lông và cất chúng vào một hộp đựng riêng để không có khả năng chúng rơi vào hộp số. Quan sát tình trạng của bánh răng, trục và ổ trục.

Nếu bánh răng hoặc vòng bi bị hư hỏng nhưng vẫn hoạt động, nhà quản lý có thể quyết định tiếp tục vận hành và theo dõi tiến trình hư hỏng. Trong trường hợp này, hệ thống bánh răng phải được theo dõi liên tục. Bạn cũng nên chắc chắn rằng, sẽ không có rủi ro đối với cuộc sống của con người.

Đối với các ứng dụng quan trọng, hãy kiểm tra các bánh răng bằng kiểm tra hạt từ tính (MT) để đảm bảo không có bất kỳ vết nứt nào ngăn cản hoạt động liên tục, an toàn. Nếu không có vết nứt, bạn nên thực hiện kiểm tra trực quan định kỳ và đo nhiệt độ, âm thanh và độ rung.

Thu thập các mẫu dầu bôi trơn để phân tích, kiểm tra bộ lọc dầu để tìm mảnh vụn kim loại và chất gây ô nhiễm, đồng thời kiểm tra nút từ tính để tìm mảnh vụn mài mòn.

Điểm tốt nhất để lấy mẫu dầu từ hộp số càng gần bộ bánh răng càng tốt. Sử dụng cổng lấy mẫu nhỏ nhất có phần ống nối ra, sẽ cho phép bạn gắn cổng lấy mẫu vào ống dẫn lưu.

Nguyên tắc chung để lắp đặt các phần nối dài của ống cổng lấy mẫu là giữ cho phần cuối của ống cách xa bất kỳ bề mặt tĩnh hoặc động nào ít nhất 2 inch.

Bạn sẽ cần xúc rửa toàn bộ phần ống nối dài, cổng lấy mẫu, bộ nối cổng lấy mẫu và ống lấy mẫu trước khi lấy mẫu để phân tích. Xúc rửa ít nhất 10 lần thể tích của tất cả các thành phần trước khi lấy mẫu để phân tích. Cổng lấy mẫu này lấy được 3 hoặc 4 ounce (1 ounce =28,34gr) chất lỏng (cho một cổng lấy mẫu có phần ống nối dài là 12 inch).

Để tránh làm hỏng tăng lên cho các bánh răng và vòng bi do các mảnh vụn mài mòn, hãy thay thế bộ phận lọc, sau đó xả đáy, xúc rửa và đổ đầy bình chứa bằng chất bôi trơn mới. Tiếp tục theo dõi các đặc tính của chất bôi trơn trong quá trình vận hành và lặp lại việc bảo trì nếu cần.

Nếu phát hiện thấy các vết nứt hoặc hư hỏng nghiêm trọng đến mức phải tháo hộp số, hãy đo lượng dịch dọc trục ở đầu khớp nối và kiểm tra alignment của khớp nối trục trước khi tháo hộp số. Lưu ý tình trạng và mô-men xoắn dùng để nới lỏng của ốc vít bao gồm của khớp nối và bu lông lắp thân.

Để kiểm tra xem vỏ hộp số có thể bị xoắn hay không, hãy lắp đồng hồ so ở mỗi chân của hộp số, sau đó đo chuyển động của các chân hộp số khi các bu lông chân được nới lỏng. Nếu không có xoắn, mỗi đồng hồ so sẽ ghi lại cùng một lượng chuyển động thẳng đứng. Nếu có xoắn, hãy tính độ xoắn từ các lượng chuyển động tương đối.

Nếu không phát hiện thấy hư hỏng rõ ràng, hãy ghi lại tình trạng của bánh răng và ổ trục bằng ảnh chụp, bản vẽ phác thảo và viết mô tả lại bằng văn bản. Ngoài ra, hãy ghi lại các vết tiếp xúc của răng bánh răng (tooth contact) để tham khảo sau này (xem phần Ghi lại các vết ăn khớp/tiếp xúc của răng bánh răng).

10-Thiết bị sử dụng để kiểm tra hộp số

Bàn chải vệ sinh để kiểm tra Vết tiếp xúc răng.
Mỡ đánh dấu răng PT-650 (Tooth Marking Grease) cho các mẫu tiếp xúc quay trục răng không tải (no-load contact).
Sơn đánh dấu DYKEM cho các mẫu tiếp xúc khi chạy có tải (loaded contact).
Giũa độ mịn trung bình size 6 inch 
Bút chì có độ cứng 2H 
Dao quân đội Thụy Sĩ với kéo 
Băng keo dán Scotch No. 845 Book Tape copy vết tiếp xúc
Miếng chêm/shim 0,03 mm và 0,04 mm
Bút sơn đánh dấu 
Nút bịt tai
Băng đô thấm mồ hôi (Sweatband)
Bộ dụng cụ đeo quanh eo (Toolbelt)
Thước dây hệ mét/inch
Cái nhíp/kẹp
Chổi cọ
Tay gắp nam châm có thể thu gọn và kéo dài tay cầm (
Telescoping magnet)
Dụng cụ kìm đa năng Super Tool của Leatherman 
Đèn pin LED cường độ cao
Phụ kiện sợi quang cho đèn pin LED
Thước đo hệ mét/inch 6 inch
Kính lúp 3,5 inch
Gương có tay cầm thu gọn/kéo dài 2 x 3,5 inch
Kính hiển vi 30X Panasonic Light Scope
Cờ lê lực
Đồng hồ so có đế từ (Dial indicators with magnetic bases)
Mẫu biên bản kiểm tra (inspection form)
Thiết bị lấy mẫu dầu nhớt
Túi và nhãn dùng để đựng và đánh dấu mẫu
Thước Panme (Micromet)
Ống nội soi (Borescope)
Máy ảnh DSLR với đèn flash cận cảnh
Máy đo âm thanh
Đầu dò đo rung động
Nhiệt kế kỹ thuật số
Nhiệt kế hồng ngoại hoặc camera chụp ảnh hồng ngoại

11-Đo khe hở mặt răng (backlash) và lượng di trục/chạy dọc trục (Shaft Endplay)

Đo backlash của bánh răng bằng cách lắp một đồng hồ so, sao cho đầu đo tì vào mặt răng bánh răng nhỏ (pinion), giữ bánh răng lớn sao để không cho bánh răng quay và lắc xoay qua lại bánh răng nhỏ ta được tổng lượng khe hở backlash. Xem video hướng dẫn

Để đo khoảng chạy dọc trục của trục, hãy lắp đồng hồ so ở 1 đầu trục (như hình dưới) và di chuyển trục theo hướng dọc trục. Trong hầu hết các trường hợp, điều này yêu cầu một dụng cụ chuyên dụng cho phép đẩy và kéo trục như hình dưới (cụ thể: đầu tiên đẩy trục chạy hết về 1 phía , set đồng hồ so zero, rồi đẩy hết trục chạy về phía ngược lại, ta có được tổng lượng chạy dọc trục).
Dụng cụ chuyên dụng này được sử dụng để đo lượng chạy dọc trục.

12-Căn chỉnh ăn khớp bánh răng (Gear Mesh Alignment)

Các bánh răng có khả năng chịu tải tối đa khi các trục của bánh răng được căn chỉnh hoàn hảo và tải trọng truyền được phân bổ đều trên toàn bộ chiều rộng mặt làm việc của bánh răng (gọi là mặt active). Thật không may, nhiều yếu tố chẳng hạn như các vấn đề về thiết kế, độ chính xác của sản xuất, độ lệch, biến dạng nhiệt và các tác động bên ngoài có thể kết hợp với nhau để gây ra sự sai lệch của ăn khớp bánh răng. Kết quả là các bánh răng bị lệch tâm và phân bổ tải trọng không đồng đều.

13-Các mẫu tiếp xúc răng (Gear Tooth contact patterns)

Điều quan trọng là phải kiểm tra các vết tiếp xúc của răng bánh răng (tooth contact pattern), vì chúng có thể tiết lộ sự sai lệch ăn khớp của cặp bánh răng. Việc kiểm tra nên được thực hiện trong quá trình vận hành hộp số để phát hiện sự sai lệch trước khi nó gây ra hư hỏng. Việc kiểm tra nên được lặp lại thường xuyên để xác định bất kỳ thay đổi nào trong vết tiếp xúc gây ra bởi các sự cố chẳng hạn như hỏng ổ đỡ trục.

Bạn cần tìm ra điều gì

Theo dõi sự tiếp xúc quá nhiều ở các cạnh của vùng tiếp xúc, đặc biệt là ở mỗi đầu của bánh răng và mặt bánh răng, ở các đầu răng và dọc theo chân răng khi bắt đầu biên dạng hoạt động (SAP). Xác định xem có các bước mòn ở đầu răng, chóp răng hay SAP không. Bánh răng thường rộng hơn bánh răng và nếu có sự sai lệch, bước mòn có thể xảy ra ở hai đầu của bánh răng. Sai lệch nghiêm trọng thường gây ra hiện tượng rỗ vĩ mô.

Sai lệch nghiêm trọng có thể gây ra hiện tượng rỗ lớn trên các bánh răng trụ xoắn.

Ghi lại các mẫu tiếp xúc răng bánh răng

Nếu có bằng chứng về sự sai lệch của bánh răng, chẳng hạn như rỗ tập trung ở các đầu răng nhưng không có răng bị gãy hoặc các hỏng hóc khác có thể cản trở việc quay bánh răng, hãy ghi lại các mẫu vết tiếp xúc của răng bánh răng. Cách răng bánh răng chạm vào nhau cho biết cách chúng được căn chỉnh. Các mẫu tiếp xúc răng có thể được ghi lại trong điều kiện có tải hoặc không tải. Các mẫu không tải không đáng tin cậy như các mẫu có tải để phát hiện sai lệch, vì hợp chất đánh dấu tương đối dày. Ngoài ra, các thử nghiệm không tải không bao gồm sai lệch do tải trọng, tốc độ hoặc nhiệt độ. Do đó, nếu có thể, hãy làm theo bất kỳ thử nghiệm không tải nào với thử nghiệm có tải.

Ghi các mẫu ăn khớp/tiếp xúc răng khi chạy không tải (no-load tooth contact pattern)

Đối với thử nghiệm không tải, hãy làm sạch hoàn toàn và quét màu lên mặt răng của 1 bánh răng bằng hợp chất đánh dấu mềm (soft marking compound), sau đó quay bánh răng ăn khớp để hợp chất màu chuyển chất đánh dấu sang bánh răng không được quét màu. Quay bánh răng bằng tay trong khi tác dụng tải nhẹ lên trục bánh răng bằng tay hoặc 1 bộ phanh (nếu có). Sử dụng băng dán trong suốt (clear tape) để copy các mẫu tiếp xúc răng (trên bánh răng không quét màu) và dán băng này lên giấy trắng để tạo thành một biên bản.

Có thể dùng Hợp chất Mỡ đánh dấu răng Tooth Marking Grease PT-650 của NSX Products/Techniques Inc. và băng dán Scotch No. 845 Book Tape (rộng 2 inch) được sử dụng để copy các mẫu tiếp xúc.

Hình 2 ở dưới, cho thấy các băng dán tiếp xúc cho biết vết tiếp xúc đi ra từ tâm trong một số khu vực của bánh răng và lệch về phía đầu bên trái của chiều rộng mặt trong các khu vực khác. Loại sai lệch này là do bánh răng bị lệch tâm (run-out). Nó chỉ có thể được sửa chữa bằng cách thay thế bánh răng bằng một bánh răng chính xác hơn.
Hình ảnh này cho thấy một mẫu tiếp xúc không tải, chất đánh dấu được chuyển sang một bánh răng không quét màu.


Một khu vực khác của thiết bị không vết sơn được tiết lộ trong bức ảnh này.
Hình 2. Biên bản ghi lại các mẫu vết tiếp xúc khi chạy không tải.

Ghi lại các mẫu tiếp xúc răng có tải (loaded tooth contact pattern)

Đối với các thử nghiệm có tải (loaded test), làm sạch hoàn toàn răng bằng dung môi và axeton. Sơn một số răng trên một hoặc cả hai bánh răng bằng một lớp sơn DYKEM mỏng. Cho các bánh răng chạy dưới tải đủ thời gian để làm mài mòn lớp sơn phủ và thiết lập vết tiếp xúc. Chụp ảnh các mẫu tiếp răng răng để có được một biên bản ghi nhận. Xem bài viết liên quan.

Nếu có thể, hãy ghi lại các mẫu tiếp xúc ở một số mức tải, chẳng hạn như 25, 50, 75 và 100 phần trăm của đầy tải (full load). Kiểm tra các mẫu tiếp xúc sau khi chạy khoảng 1 giờ ở mỗi mức tải để theo dõi cách các mẫu tiếp xúc thay đổi theo tải. Lý tưởng nhất là các mẫu tiếp xúc không bị thay đổi theo tải. Các mẫu tiếp xúc tối ưu bao phủ gần 100 phần trăm bề mặt hoạt động của răng bánh răng khi chạy đầy tải, ngoại trừ ở các điểm tiếp xúc quá nhiều (extreme) dọc theo đỉnh răng (tip), chân răng (root) và đầu răng (end), nơi vết tiếp xúc phải nhẹ hơn (lighter) sẽ cho thấy có vết mài mòn trên lớp sơn Dykem.

Hãy coi việc kiểm tra hộp số tại chỗ là bảo trì phòng ngừa. Các vấn đề được phát hiện sớm và khắc phục có thể ngăn chặn những sự cố nghiêm trọng, gây tốn kém và nguy hiểm trong tương lai.

Mẫu vết xúc này ở mức tải 50 phần trăm.
Mẫu vết tiếp xúc này ở mức tải 100 phần trăm.

Lập biên bản ghi lại các vết rỗ lớn (Macropitting)

Có thể ghi lại biên bản về vết rỗ lớn bằng cách quét màu lên răng bằng hợp chất đánh dấu và copy vết tiếp xúc rỗ lớn bằng băng dính trong suốt. Các bước thực hiện là:
1-Làm sạch răng bằng cách chà bằng một miếng vải sạch, không có xơ ngâm trong dung môi khô nhanh.
2-Quét màu lên mặt răng bằng một lớp mỏng hợp chất đánh dấu. Sử dụng hợp chất “Mỡ đánh dấu răng PT-650” của Products/Techniques Inc.
3-Dán một đoạn băng keo trong suốt lên chiều dài mặt răng. Sử dụng băng keo trong Scotch No. 845 Book Tape.
4-Ép/tì mặt sau của băng bằng một miếng vải sạch để đảm bảo mặt keo tiếp xúc chặt với bề mặt răng.
5-Cẩn thận bóc băng dính ra khỏi răng từ 1 phía.
6-Đặt một đầu của băng dính (với mặt dính úp xuống) trên giấy trắng và cẩn thận trải băng dính ra giấy. Vùng bị rỗ lớn sẽ biểu hiện màu trắng.
7-Chú thích lên bản ghi để mô tả đầy đủ vị trí và hướng của răng.

Lập biên bản ghi lại vết lỗ rỗ nhỏ (Micropitting)

Có thể ghi lại biên bản về vết rỗ nhỏ bằng cách cọ xát than chì mịn (graphite) vào các khu vực có vết rỗ nhỏ và copy mẫu vết than chì bằng băng trong suốt. Thực hiện các bước như sau:

1-Làm sạch răng bằng cách chà bằng một miếng vải sạch, không có xơ ngâm trong dung môi khô nhanh.
2-Đặt một miếng vải sạch không có xơ trên một bề mặt phẳng và chà bút chì lên giũa hoặc giấy nhám để phủ than chì lên miếng vải.
3-Chà toàn bộ bề mặt răng bằng vải có than chì phủ lên các khu vực có lỗ rỗ siêu nhỏ, vùng trên cùng và các cạnh của răng.
4-Chà toàn bộ bề mặt răng bằng một miếng vải sạch không có xơ để loại bỏ than chì không bám.
5-Dán một đoạn băng keo trong suốt lên chiều dài mặt răng. Sử dụng băng dán Scotch No. 845 Book Tape.
6-Chà/tì mặt sau của băng bằng một miếng vải sạch để đảm bảo băng dán tiếp xúc chặt chẽ với bề mặt răng.
7- Cẩn thận bóc băng dính ra khỏi răng.
8-Đặt một đầu của băng dính (với mặt dính úp xuống) trên giấy trắng và cẩn thận trải băng dính ra giấy. 
9-Các khu vực có vết rỗ siêu nhỏ sẽ có màu xám đậm, các vết gia công có màu xám nhạt hơn và các khu vực được đánh bóng sẽ có màu trắng.
10-Chú thích bản ghi để mô tả đầy đủ vị trí và hướng của răng.
-----
Xin chào bạn! 
Nếu bạn đang thích trang web của chúng tôi và thấy các bài viết của chúng tôi hữu ích, chúng tôi rất mong nhận được sự ủng hộ của bạn. Với sự giúp đỡ của bạn, chúng tôi có thể tiếp tục phát triển tài nguyên và cung cấp cho bạn nội dung có giá trị hơn nữa. 
Cảm ơn bạn đã ủng hộ chúng tôi. 
Nguyễn Thanh Sơn

Related Posts by Categories



Nhận xét

Bài đăng xem nhiều

Dung sai và các chế độ lắp ghép bề mặt trụ trơn [pdf]

Viết bài: Thanh Sơn, bản quyền thuộc về www.baoduongcokhi.com Ví dụ bạn cần gia công 1 trục bơm ly tâm 1 cấp, khi lên bản vẽ gia công thì cần dung sai gia công, việc chọn dung sai gia công thì căn cứ vào kiểu lắp ghép như vị trí lắp vòng bi: đối với vòng trong vòng bi với trục bơm thì sẽ lắp theo hệ thống lỗ (vì kích thước vòng bi không thay đổi được), nên việc lắp chặt hay trung gian là do bạn lựa chọn dựa trên các tiêu chí ở dưới. Còn thân bơm với vòng ngoài vòng bi thì lắp theo hệ trục (xem vòng ngoài vòng bi là trục). Bạn cũng cần lưu ý việc lắp chặt hay trung gian có thể ảnh hưởng đến khe hở vòng bi khi làm việc nên cần cân nhắc cho phù hợp với điều kiện vận hành, loại vòng bi (cùng loại vòng bi, vòng bi C2, C3 có khe hở nhỏ hơn C4, C4 nhỏ hơn C5). Nếu bạn đang dùng C3, lắp trung gian mà chuyển sang lắp chặt có thể làm giảm tuổi thọ vòng bi vì khe hở giảm hoặc không đáp ứng yêu cầu làm việc. Sơ đồ miền dung sai Miền dung sai Miền dung sai được tạo ra bằng cách phối hợp giữa  1 sai

Tải miễn phí phần mềm triển khai hình gò

Phần mềm này sẽ giúp các bạn đưa ra bản vẽ triển khai gia công đầy đủ và chính xác, cho phép các bạn xuất ra bản vẽ Autocad để tiện hơn cho việc tính toán, in ấn , quản lý. [MF] —–  nhấn chọn để download Lưu ý: sau khi giải nén và cài đặt thì chép pns4.exe (có sẵn sau khi giải nén) đè lên file pns4.exe mới. Phiên bản này có đầy đủ kích thước với các kiểu ống và help. Nên chạy run as administrator trong win 7. Xin chào bạn!  Nếu bạn đang thích trang web của chúng tôi và thấy các bài viết của chúng tôi hữu ích, chúng tôi rất mong nhận được sự ủng hộ của bạn. Với sự giúp đỡ của bạn, chúng tôi có thể tiếp tục phát triển tài nguyên và cung cấp cho bạn nội dung có giá trị hơn nữa.  Cảm ơn bạn đã ủng hộ chúng tôi. Nguyễn Thanh Sơn

Khe hở mặt răng (backlash) và khe hở chân/đỉnh răng (root/tip clearance)

Viết bài : Nguyễn Thanh Sơn, bản quyền thuộc về www.baoduongcokhi.com Các thông số cơ bản của bánh răng Về những thông số của bánh răng, có rất nhiều thông số để phục vụ cho quá trình gia công, thiết kế và lắp đặt máy. Tuy nhiên có một số thông số cơ bản bắt buộc người chế tạo cần phải nắm rõ, gồm: Đường kính Vòng đỉnh (Tip diameter): là đường tròn đi qua đỉnh răng, da = m (z+2) . Đường kính Vòng đáy (Root diameter): là vòng tròn đi qua đáy răng, df = m (z-2.5) . Đường kính Vòng chia (Reference diameter): là đường tròn tiếp xúc với một đường tròn tương ứng của bánh răng khác khi 2 bánh ăn khớp với nhau, d = m.Z   Số răng: Z=d/m Bước răng (Circular Pitch): là độ dài cung giữa 2 profin của 2 răng kề nhau đo trên vòng chia, P=m. π Modun: là thông số quan trọng nhất của bánh răng, m = P/π ; ha=m. Chiều cao răng (whole depth): là khoảng cách hướng tâm giữa vòng đỉnh và vòng chia; h=ha + hf=2.25m, trong đó ha=1 m, hf=1,25 Chiều dày răng (w

Cách kiểm tra và đánh giá vết ăn khớp (tooth contact) của cặp bánh răng

Viết bài: Thanh Sơn, bản quyền thuộc về  www.baoduongcokhi.com Hộp số với cặp bánh răng nghiêng Tooth contact là một trong những yếu tố quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động hiệu quả và độ bền của bánh răng Mục đích Các bánh răng phải có tải trọng phân bố đều trên bề mặt răng khi làm việc ở điều kiện danh định.  Nếu tải trọng phân bố không đều, áp lực tiếp xúc và ứng suất uốn tăng cục bộ , làm tăng nguy cơ hư hỏng.  Gear Run Out của bánh răng là gì? cách kiểm tra Bánh răng và hộp số, phần 3: Phân tích dầu tìm nguyên nhân hư hỏng bánh răng. Bánh răng và Hộp số, phần 2: Các loại hộp số, bôi trơn, hư hỏng thường gặp Bánh răng và hộp số, phần 1: Các loại bánh răng (types of gears) Để đạt được sự phân bố tải đều, bánh răng cần có độ chính xác trong thiết kế, sản xuất, lắp ráp và lắp đặt các bộ phận của hộp số. Các yếu tố này được kiểm tra, test thử nghiệm và kiểm tra tại xưởng của nhà sản xuất thiết bị. Lắp đặt đúng cách tại hiện trường là bước cuối cùng để đảm bảo khả năng ti

Giới thiệu về Tua bin khí (Gas Turbine)

Turbine khí, còn được gọi là tuốc bin khí  (Gas Turbine) , là một loại động cơ nhiệt được sử dụng để chuyển đổi nhiệt năng thành năng lượng cơ học thông qua quá trình đốt cháy khí và chuyển động quay turbine. Một máy phát điện Generator kéo bởi một tuốc bin khí. Đây là tổ hợp của máy nén khí + tuốc bin khí + máy phát điện. Không khí được hút vào và nén lên áp suất cao nhờ một máy nén. Nhiên liệu cùng với không khí này sẽ được đưa vào buồng đốt để đốt cháy. Khí cháy sau khi ra khỏi buồng đốt sẽ được đưa vào quay turbine. Vì thế nên mới gọi là turbine khí. Năng lượng cơ học của turbine một phần sẽ được đưa về quay máy nén, một phần khác đưa ra quay tải ngoài, như cách quạt, máy phát điện... Đa số các turbine khí có một trục, một đầu là máy nén, một đầu là turbine. Đầu phía turbine sẽ được nối với máy phát điện trực tiếp hoặc qua bộ giảm tốc. Riêng mẫu turbine khí dưới đây có 3 trục. Trục hạ áp gồm máy nén hạ áp và turbine hạ áp. Trục cao áp gồm máy nén cao áp và turbine cao áp. Trục th

Sơ đồ tuabin khí chu trình hỗn hợp (combined cycle)

Viết bài KS Nguyễn Thanh Sơn, bản quyền thuộc về  www.baoduongcokhi.com CCGT được gọi là chu trình kết hợp trong nhà máy điện, có sự tồn tại đồng thời của hai chu trình nhiệt trong một hệ thống, trong đó một lưu chất làm việc là hơi nước và một lưu chất làm việc khác là một sản phẩm khí đốt. Giải thích rõ hơn: Turbine khí chu trình hỗn hợp (Combined Cycle Gas Turbine - CCGT) là một hệ thống phát điện sử dụng cùng một nguồn nhiên liệu để vận hành hai loại máy phát điện khác nhau: một máy phát điện dẫn động bởi tuabin khí (gas turbine) và một máy phát điện dẫn động bởi tuabin hơi nước (steam turbine). Hệ thống CCGT được sử dụng rộng rãi trong các nhà máy điện, do có thể giảm thiểu lượng khí thải và tăng tính hiệu quả trong việc sử dụng năng lượng. Nhà máy điện CCGT Trong hệ thống CCGT, nguồn nhiên liệu (thường là khí tự nhiên natural gas hoặc dầu) được đốt trong máy tuabin khí dẫn động cho máy phát điện generator để sản xuất điện. Hơi nước được tạo ra từ lò hơi thu hồi nhiệt (Heat Recove

Nguyên lý hoạt động tuabin hơi (steam turbine)

Giới thiệu Tua bin hơi (steam turbine)  là loại máy biến đổi nhiệt năng sinh ra từ hơi có áp suất thành động năng sau đó chuyển hóa thành cơ năng làm trục quay. Trục này được kết nối với một máy phát điện ( Generator ) để sản xuất điện. Một phần rất lớn các yêu cầu về điện năng của thế giới được đáp ứng bởi các tuabin hơi nước này, có mặt trong các nhà máy điện hạt nhân, nhiệt điện và điện than. Riêng ở Mỹ, khoảng 88% điện năng được sản xuất bằng cách sử dụng các tuabin hơi nước. Tua bin hơi nước hiện đại đầu tiên được phát triển bởi Sir Charles A. Parsons vào năm 1884. Kể từ đó, rất nhiều cải tiến đáng kể đã được thực hiện về năng lực và hiệu quả sản xuất. Tua bin hơi nước được sử dụng rộng rãi trong các nhà máy điện chu trình hỗn hợp . Trong các nhà máy này, tuabin khí tạo ra nhiệt và năng lượng từ khói thải có thể được tận dụng để sản xuất hơi nước để chạy tuabin hơi. Sự kết hợp của hai tuabin này với nhau giúp sản xuất điện có hiệu quả trong các nhà máy này. Về cơ bản, hiện nay tr

Tải giáo trình chuyên nghành cơ khí [pdf]

Danh mục sách chuyên nghành cơ khí do chúng tôi tìm kiếm sưu tầm trên internet, đường link google drive có sẵn (pdf).  Nếu có điều kiện các bạn nên mua sách để ủng hộ tác giả và NXB nhé! Link tải giáo trình vẫn đang tiếp tục được cập nhật hàng ngày...... Ngày cập nhật: 13/6/2023 -------------------------------------------------------------- Sổ tay thiết kế cơ khí - Tập 1 - PGS Hà Văn Vui, TS. Nguyễn Chỉ Sáng, TH.S. Phan Đăng Phong NXB Khoa học và Kỹ thuật (2006) Số trang: 734 ==>  Tải tại đây -------------------------------------------------------------- Sổ tay thiết kế cơ khí - Tập 2 - PGS Hà Văn Vui, TS. Nguyễn Chỉ Sáng NXB Khoa học và Kỹ thuật (2004) Số trang: 601 ==>  Tải tại đây -------------------------------------------------------------- Sổ tay thiết kế cơ khí - Tập 3 - PGS Hà Văn Vui, TS. Nguyễn Chỉ Sáng NXB Khoa học và Kỹ thuật (2006) Số trang: 653 ==>  Tải tại đây -------------------------------------------------------------- Sổ tay thiết kế cơ khí - Trọn bộ 3 tậ

CÔNG NGHỆ GIA CÔNG VẬT LIỆU BẰNG DÒNG HẠT MÀI

Gia công dòng hạt mài (Abrasive Jet Machining - AJM)   1. Nguyên lý gia công :                                                   Hình 1: Nguyên lý gia công dòng hạt mài.  Gia công dòng hạt mài là phương pháp bóc vật liệu khi dòng khí khô mang hạt mài với vận tốc cao tác động lên chi tiết. Sự va đập của các phần tử hạt mài vào bề mặt chi tiết gia công tạo thành một lực tập trung đủ lớn, gây nên một vết nứt nhỏ, và dòng khí mang cả hạt mài và mẩu vật liệu nứt (mòn) đi ra xa. Phương pháp này rất thuận lợi để gia công các loại vật liệu giòn, dễ vỡ. Khí bao gồm nhiều loại như không khí, CO2, nitơ, heli,…  Khí sử dụng có áp suất từ 0,2 - 1,4 MPa, dòng khí có hạt mài có vận tốc lên đến 300m/s và được điều khiển bởi một van. Quá trình thường được thực hiện bởi một công nhân điều khiển vòi phun hướng dòng hạt mài chi tiết.  Xem kênh Youtube của Bảo Dưỡng Cơ Khí!  Hãy đăng ký kênh để nhận thông báo video mới nhất về Công nghệ gia công kim loại 2. Thiết bị và dụng cụ :  a. Máy:   Hình 2: Sơ đồ củ

Các dạng và nguyên nhân hư hỏng thường gặp trong bộ truyền bánh răng trụ

Dạng hư hỏng Nguyên nhân Tróc bề mặt làm việc của răng - Vật liệu làm bánh răng bị mỏi vì làm việc lâu với tải trọng lớn. - Bề mặt làm việc của bánh răng bị quá tải cục bộ - Không đủ dầu bôi trơn hay bôi trơn không đủ nhớt Xước bề mặt làm việc của răng - Răng làm việc trong điều kiện ma sát khô. Răng mòn quá nhanh - Có bùn, bụi, hạt mài hoặc mạt sắt lọt vào giữa hai mặt răng ăn khớp Gãy răng - Răng bị quá tải hoặc bị vấp vào vật lạ Bộ truyền làm việc quá ồn kèm theo va đập - Khoảng cách trục xa quá dung sai qui định - Khe hở cạnh răng quá lớn Bộ truyền bị kẹt và quá nóng - Khoảng cách trục gần quá dung sai qui định - Khe hở cạnh răng quá nhỏ SCCK.TK

Nghe Podcast Bảo Dưỡng Cơ Khí