BẢO TRÌ TINH GỌN (LEAN MAINTENANCE)

BẢO TRÌ TINH GỌN LÀ GÌ?

Tác giả: Ricky Smith, Life Cycle Engineering, Inc
Biên dịch: Thanh Sơn, baoduongcokhi.com
Nguồn: efficientplantmag.com

Các điều kiện tiên quyết để tiến đến sản xuất tinh gọn thành công:

Phần lớn chúng ta đã biết về sản xuất tinh gọn (lean manufacturing) và doanh nghiệp tinh gọn (lean enterprise) - tất cả chúng ta đều quen thuộc với các khái niệm cũng như các cụm từ này. Nhưng, những gì về Bảo trì tinh gọn là gì thì không phải ai cũng biết.

Bảo trì tinh gọn là gì?

Bảo trì tinh gọn có phải chỉ đơn thuần là một tập hợp con của sản xuất tinh gọn không? Nó có phải là kết quả phụ tự nhiên của việc áp dụng các phương pháp sản xuất tinh gọn không? Điều khiến nhiều công ty sản xuất phải thất vọng, nỗ lực thực hiện các phương pháp tinh gọn đã thất bại một cách đáng tiếc, bởi vì Bảo trì tinh gọn không phải là một tập hợp con, cũng không phải là một nhánh của Sản xuất tinh gọn. Thay vào đó, nó là điều kiện tiên quyết để thành công với tư cách là một nhà sản xuất tinh gọn.

Bài viết này sẽ giải thích lý do tại sao.

Định nghĩa về Bảo trì tinh gọn:

Bảo trì tinh gọn là hoạt động bảo trì chủ động (proactive maintenance) triển khai thực hiện các hoạt động bảo trì theo kế hoạch và lịch trình (Planned and Scheduled Maintenance), thông qua thực hành các công cụ/phương pháp sau đây:

·       Thực hành Bảo trì năng suất toàn diện (TPM).

·       Sử dụng các chiến lược bảo trì được phát triển thông qua việc áp dụng 1 lưu đồ ra quyết định của Bảo trì tập trung vào độ tin cậy (RCM)

·       Thực hành bởi các nhóm hành động được trao quyền, tự tổ chức thực hiện (empowered action teams) như sử dụng quy trình 5S, cải tiến Kaizen hàng tuần và Bảo trì tự quản (AM-Autonomous Maintenance) cùng với bảo trì bởi các kỹ thuật viên bảo trì đa kỹ năng (multi-skilled).

·       Thực hiện thông qua việc sử dụng hệ thống phiếu công việc (work order) và hệ thống quản lý bảo trì bằng máy vi tính (CMMS) hoặc hệ thống quản lý tài sản doanh nghiệp (EAM- enterprise asset management).

·       Được hỗ trợ bởi một kho lưu trữ vật tư bảo trì tinh gọn, phân tán MRO storeroom, phục vụ bảo trì, sửa chữa và vận hành (MRO-Maintenance, Repair, and Operations) để cung cấp các vật tư/nguyên liệu hay bộ phận, chi tiết trên cơ sở just-in-time (JIT) tức là đúng vật tư - đúng thời điểm - đúng số lượng.

·       Được hỗ trợ bởi một nhóm kỹ thuật bảo trì và độ tin cậy, thực hiện phân tích tìm nguyên nhân gốc rễ (RCFA- root cause failure analysis), phân tích bộ phận bị lỗi (Failed Part Analysis), phân tích hiệu quả quy trình bảo trì, phân tích bảo trì dự đoán (PdM), phân tích xu hướng và giám sát tình trạng.

…. Đó là bảo trì tinh gọn được tóm gọn như trên, nhưng cho thấy nó là một vấn đề lớn hơn. Hãy thảo luận về các thuật ngữ của định nghĩa trên, để đảm bảo rằng mọi người đều hiểu:

• Bảo trì Chủ động (Proactive maintenance).

Điều này ngược lại với phản ứng/bị động (reactive), trong đó, hoạt động bảo trì phản ứng với các hỏng hóc của thiết bị bằng cách thực hiện sửa chữa. Trong hoạt động bảo trì chủ động, mục tiêu là ngăn ngừa các hư hỏng của thiết bị thông qua việc thực hiện các công việc bảo trì ngăn ngừa và bảo trì dự đoán.

• Bảo trì có kế hoạch và được lên lịch (Planned and scheduled maintenance).

Bảo trì theo kế hoạch (planned maintenance) liên quan đến việc sử dụng các nhiệm vụ bảo trì (tasks) được lập thành văn bản, xác định các bước/nội dung thực hiện, yêu cầu về nhân lực/phương tiện/dụng cụ thiết bị, vật tư/bộ phận/chi tiết thay thế, thời gian thực hiện và các tài liệu kỹ thuật (sổ tay hướng dẫn/thông số kỹ thuật).

Bảo trì theo lịch trình (Scheduled maintenance) là việc sắp xếp thứ tự ưu tiên của công việc được lập kế hoạch, xuất phiếu công việc (work order), phân công nhân lực sẵn có, xác định khoảng thời gian để thực hiện nhiệm vụ (phối hợp với bên vận hành / sản xuất), liệt kê và xác định các bộ phận/chi tiết và vật tư ứng với từng công việc thực hiện.

The Maintenance Management Pyramid (TPM là nền tảng của Bảo trì tinh gọn)

• Bảo trì năng suất toàn diện (Total Productive Maintenance).

TPM là nền tảng của Bảo trì tinh gọn (xem kim tự tháp trên). Đây là một sáng kiến ​​để tối ưu hóa độ tin cậy và hiệu quả của thiết bị sản xuất. TPM là hoạt động bảo trì chủ động, dựa trên các nhóm hành động và liên quan đến mọi cấp độ và chức năng trong tổ chức, từ giám đốc điều hành cấp cao nhất, đến người nhân viên sản xuất tại phân xưởng. TPM quan tâm đến toàn bộ vòng đời của hệ thống sản xuất và xây dựng một hệ thống dựa trên phân xưởng sản xuất vững chắc, để ngăn ngừa mọi tổn thất. Các mục tiêu của TPM bao gồm việc loại bỏ tất cả các tai nạn, khuyết tật và sự cố.

• Bảo trì tập trung vào độ tin cậy (Reliability centered maintenance).

RCM là một quy trình được sử dụng để xác định các yêu cầu/nhu cầu bảo trì của các tài sản vật chất trong bối cảnh hoạt động hiện tại của chúng. Trong khi các mục tiêu của TPM tập trung vào việc duy trì độ tin cậy và hiệu quả của thiết bị, RCM tập trung vào việc tối ưu hóa công tác bảo trì.

• Các nhóm hành động được trao quyền, tự tổ chức thực hiện (empowered action teams).

Các hoạt động của nhóm hành động được định hướng theo nhiệm vụ và được thiết kế với một trọng tâm là hiệu suất mạnh mẽ (strong performance). Nhóm được tổ chức để thực hiện các nhiệm vụ tổng thể và tích hợp, do đó yêu cầu thành viên của nhiều bộ phận.

Nhóm nên xác định quyền tự chủ (nghĩa là, kiểm soát nhiều chức năng quản trị của chính mình, như tự đánh giá và tự điều chỉnh — tất cả đều có giới hạn được xác định). Hơn nữa, các thành viên nên tham gia vào việc lựa chọn các thành viên mới trong nhóm. Nhiều kỹ năng (Multiple skills) được coi trọng. Điều này khuyến khích mọi người thích ứng với những thay đổi theo kế hoạch hoặc sự kiện xảy ra không lường trước được.

• Quy trình 5S.

Có 5 hoạt động để cải thiện môi trường nơi làm việc:

Sàng lọc (Sort, Loại bỏ các vật dụng không cần thiết trong khu vực làm việc)

Sắp xếp (Straighten/ Set in Order, Tổ chức và sắp xếp không gian lưu trữ)

Sạch sẽ (Shine- Làm sạch và kiểm tra khu vực làm việc thường xuyên)

Săn sóc (Standardize, Áp dụng 5S vào quy trình làm việc tiêu chuẩn)

Sẵn sàng (Giao trách nhiệm, theo dõi tiến độ và tiếp tục chu trình).

• Cải tiến Kaizen.

Kaizen là triết lý cải tiến liên tục, rằng mọi quy trình đều có thể được đánh giá và cải tiến liên tục về: thời gian cần thiết, nguồn lực sử dụng, chất lượng kết quả và các khía cạnh khác liên quan đến quy trình. Những sự kiện này thường được gọi là Kaizen blitz, tạm dịch là Kaizen “chớp ngoáng” hay Kaizen ngắn hạn— một là một hoạt động cải tiến với tốc độ rất nhanh, tập trung vào một công đoạn nào đó trong quy trình (1 tuần hoặc ít hơn) để tăng hiệu quả thay đổi nhanh chóng.

• Bảo trì tự quản (Autonomous maintenance).

Điều này đề cập đến các công việc bảo trì thường xuyên, đơn giản (ví dụ, làm sạch thiết bị, bôi trơn, v.v.) do người vận hành dây chuyền sản xuất thực hiện. Người quản lý bảo trì và người quản lý sản xuất sẽ cần phải thống nhất và thiết lập chính sách về nơi thực hiện bảo trì tự quản trong quy trình sản xuất, cấp độ bảo trì và loại hình bảo trì mà người vận hành sẽ thực hiện, cũng như các quy trình/hướng dẫn thực hiện công việc. Đào tạo cho người vận hành về việc thực hiện các nhiệm vụ bảo trì được xác định, trước khi giao cho họ trách nhiệm bảo trì tự quản.

• Kỹ thuật viên bảo trì đa kỹ năng (Multi-skilled, maintenance technician).

Các kỹ thuật viên bảo trì đa kỹ năng đang trở nên có giá trị hơn trong các nhà máy sản xuất hiện đại sử dụng PLC, thiết bị dựa trên PC và điều khiển quá trình, kiểm tra tự động, giám sát và điều khiển quá trình từ xa, và các hệ thống sản xuất hiện đại tương tự. Các công nhân bảo trì, những người có thể kiểm tra và vận hành các hệ thống này cũng như thực hiện các điều chỉnh, hiệu chuẩn và thay thế các bộ phận về cơ và điện, để loại bỏ nhu cầu về nhiều nhân viên trong nhiều nhiệm vụ bảo trì. Các quy trình của nhà máy phải xác định nhu cầu và lợi thế của việc đào tạo nhiều kỹ năng trong kế hoạch đào tạo tổng thể.

• Hệ thống phiếu yêu cầu công việc (work order).

Hệ thống này được sử dụng để lập kế hoạch, phân công và lên lịch cho tất cả công việc bảo trì và thu thập dữ liệu về hiệu suất và độ tin cậy của thiết bị để xây dựng hồ sơ lịch sử thiết bị. Phiếu công việc là xương sống của một tổ chức bảo trì chủ động thực hiện công việc, nhập các thông tin và phản hồi từ CMMS. Tất cả công việc phải được hoàn thành theo một phiếu công việc — 8 giờ làm việc tương đương với 8 giờ trên phiếu công việc. Các loại phiếu công việc sẽ bao gồm các phân loại như kế hoạch hay dự kiến, điều chỉnh, khẩn cấp,… Phiếu công việc sẽ là công cụ chủ yếu để quản lý nguồn lao động và đo lường hiệu quả của đơn vị.

• Hệ thống quản lý bảo trì bằng máy vi tính (CMMS).

Hệ thống phần mềm quản lý thông tin công tác bảo trì, tối thiểu bao gồm các chức năng sau: quản lý phiếu công việc (Work order), lập kế hoạch, lên lịch trình, lưu hồ sơ lịch sử thiết bị, quản lý chi phí, quản lý nhân lực, quản lý vật tư phụ tùng và cung cấp các báo cáo với các KPI. Để có hiệu quả, CMMS phải được có dữ liệu thiết bị, các chi tiết, vật tư phụ tùng đầy đủ và chính xác, các kế hoạch bảo trì và các quy trình bảo trì.

• Quản lý tài sản doanh nghiệp (EAM- enterprise asset management).

Hệ thống EAM thực hiện các chức năng tương tự như CMMS nhưng trên cơ sở tích hợp toàn bộ tổ chức, kết hợp tất cả các địa điểm và tài sản của một công ty. Ngay cả các hệ thống doanh nghiệp rộng lớn hơn cũng kết hợp các mô-đun tích hợp đầy đủ cho tất cả các quy trình chính trong toàn bộ tổ chức và mong muốn tích hợp hiệu quả tất cả các luồng thông tin trong tổ chức.

• Kho vật tư phụ tùng, phục vụ bảo trì, sửa chữa và vận hành (MRO storeroom) phân tán, tinh gọn.

Một số địa điểm kho vật tư phụ tùng sẽ thay thế cho kho lưu trữ tập trung, để lưu trữ các vật tư phụ tùng dành riêng cho khu vực sản xuất gần địa điểm sử dụng hơn. Các kho lưu trữ tinh gọn sử dụng các vật tư phụ tùng tiêu chuẩn để sử dụng cho các nhu cầu phổ biến. Hoạt động của các kho vật tư tinh gọn cũng sử dụng các kỹ thuật lập kế hoạch và dự báo để ổn định quá trình mua sắm và quản lý kho. Phương pháp này yêu cầu một kế hoạch thiết bị dài hạn được phát triển và các hóa đơn/định mức vật tư thiết bị (BOM) được nhập vào CMMS ngay sau khi đơn đặt hàng mua thiết bị mới được phát hành.

• Các vật tư phụ tùng được cung cấp kịp thời (JIT).

Vật tư phụ tùng tồn kho được giảm đáng kể (cũng như chi phí vận chuyển vật tư tồn kho) thông qua một nhóm quản lý chuỗi cung ứng mạnh, sử dụng các nhà cung cấp JIT và các thực hành như vật tư tồn kho do nhà cung cấp quản lý, trong đó nhà cung cấp có trách nhiệm duy trì việc tồn kho, bổ sung kho, đặt hàng và cung cấp. Nhà cung cấp chịu trách nhiệm kiểm soát chi phí và mức tồn kho, chia sẻ thông tin với cơ sở sản xuất và thực hiện các cải tiến trong quy trình quản lý kho.

Nhóm quản lý chuỗi cung ứng hỗ trợ việc liên lạc trao đổi và hợp tác với nhà cung cấp hàng ngày, trao đổi các thông tin kinh doanh và kỹ thuật, ra các quyết định đôi bên cùng có lợi và chia sẻ lợi nhuận với nhà cung cấp.

• Nhóm kỹ thuật bảo trì và độ tin cậy.

Bởi vì các số liệu thống kê chỉ ra rằng có tới 70% các hư hỏng của thiết bị là ngẫu nhiên, trách nhiệm chính của kỹ thuật bảo trì liên quan đến việc tìm ra nguyên nhân của tất cả các hư hỏng. Kỹ thuật độ tin cậy là một trách nhiệm chính của nhóm kỹ thuật bảo trì.

Trách nhiệm của họ trong lĩnh vực này cũng bao gồm đánh giá hiệu quả của hành động bảo trì phòng ngừa, phát triển các kỹ thuật / quy trình PdM, thực hiện giám sát tình trạng / kiểm tra thiết bị và sử dụng các kỹ thuật để kéo dài tuổi thọ thiết bị, bao gồm các thông số kỹ thuật cho thiết bị mới / được phục hồi lại, xây dựng lại và lắp đặt chính xác, phân tích bộ phận bị lỗi, phân tích nguyên nhân gốc rễ, kỹ thuật độ tin cậy, xác định tuổi tài sản và kiểm soát hư hỏng lặp lại.

Đọc toàn bộ bài viết:

https://drive.google.com/file/d/1YTjXw1toKM8G-g7eP_pqjdQW-asm8Tko/view?usp=sharing

Related Posts by Categories